Wizyta studyjna w instalacja odzysku energii EEW w Großräschen
Technologia termicznego przekształcania odpadów jest powszechnie stosowana na świecie od lat 90-tych ubiegłego wieku. Obecnie w Europie działa ok. 500 spalarni z czego wiele w centrach miast. Pomimo to ta technologia jest dalej mało znana w Polsce. Działa u nas jedynie 8 takich instalacji. Brak wiedzy powoduje, że wokół nich powstało wiele mitów. Słychać je także w dyskusji na temat budowy elektrociepłowni na RDF w ZZO. Jak w takim razie zweryfikować co jest prawdą, a co nie? Najlepiej zobaczyć, jak pracuje spalarnia odpadów.
Zorganizowaliśmy taki wyjazd i w dniu 15 czerwca zwiedziliśmy, należącą do firmy EEW, spalarnię w Großräschen w Niemczech. Wygraliśmy ją z kilku powodów. Przede wszystkim jest instalacją działającą już blisko 20 lat. Poza tym, jest jedną ze 100 instalacji funkcjonujących w niemieckim systemie gospodarki odpadowej, który uznawany jest za jeden z najlepszych w Europie. Nie bez znaczenia jest również fakt, że ta instalacja oddalona jest jedynie 100 km od Marszowa.
Zaproszenia do udziału w wyjeździe skierowaliśmy do najbliższych gmin, mieszkańców Marszowa i Stowarzyszenia „Czyste Powietrze” oraz lokalnych mediów. Ostatecznie pojechali samorządowcy z gminy miejskiej Żary, gminy wiejskiej Żary, gminy miejskiej Żagań oraz pracownicy ZZO mieszkający w Marszowie i przedstawiciele lokalnych mediów.
Po przyjeździe na miejsce pojawiły się wątpliwości czy ta instalacja pracuje. Duży komin, jak się później okazało, będący pozostałością po wyburzonej elektrociepłowni węglowej nie emitował żadnego dymu. Na całym terenie nie było widać także specjalnego ruchu. Spalarnia jednak działała pełną mocą, o czym można było się przekonać później.
Wizyta rozpoczęła się od prezentacji na temat Grupy EEW i samej spalarni. Spalarnia w Großräschen jest jedną z 16 instalacji należących do EEW. Przekształca rocznie ok. 295 tys. ton niesegregowanych odpadów komunalnych i przemysłowych. Odzyskane ciepło służy głównie do produkcji energii elektrycznej, ale jest także wykorzystywane na potrzeby lokalnego systemu ciepłowniczego. W zakładzie pracuje 46 osób. Dzięki wysokiej automatyzacji procesu tylko 20 pracowników odpowiada za nieprzerwaną pracę instalacji, która pracuje non stop nie licząc 3 tygodniowej przerwy na przegląd techniczny.
Jak przekonywali gospodarze spalarnie są tak powszechne w Niemczech, że nie budzą specjalnego zainteresowania społecznego. Kierownictwo tego zakładu pracuje głównie nad zapewnieniem jak najlepszej organizacji transportu odpadów. Do tej instalacji przejeżdża ok. 80 samochodów ciężarowych dziennie, a najbliższe osiedla są w odległości 400 m.
Wycieczka rozpoczęła się od miejsca, w których odpady dostarczane są do instalacji. Ich wyładunek odbywa się bezpośrednio do tzw. bunkra, gdzie są mieszane, a następnie podawane do pieca.
Uczestnicy wyjazdu mogli krok po kroku prześledzić, jak wygląda proces spalania, odzysku energii, oczyszczania spalin oraz zagospodarowania odpadów powstających po procesie spalenia i oczyszczenia spalin. Jak się okazało część instalacji w odzyskuje się energię w procesie spalania jest mniejsza niż instalacja oczyszczania spalin. To właśnie dzięki niej wychwytywane są zanieczyszczenia, a z komina nie wydobywa się dym charakterystyczny dla instalacji węglowych.
W wyniku spalania powstają odpady, które stanowią 30% masy wsadu. W 97% są to żużle składowane w specjalnym magazynie i wykorzystywane później do budowy dróg i produkcji materiałów budowlanych.
Pyły z procesu oczyszczania spalin, czyli pozostałe 3% odpadów są magazynowane w szczelnych silosach i wykorzystywane jako cenny materiał do wypełniania wyeksploatowanych komór w kopalniach soli. Na miejscu nie zostaje nic.
Niemcy już dzisiaj realizują cele gospodarki odpadowej wyznaczone przez UE do 2035 roku. Poddają recyklingowi 67% odpadów, a pozostałą część przekształcają na energię w spalarniach. Dlatego na składowiska trafia tam mniej niż 3% odpadów. Statystyczny Niemiec produkuje 500 kg odpadów rocznie, a według przedstawicieli EEW ta ilość stale rośnie, co spowoduje konieczność zwiększenia wydajności całego systemu. Dla porównania statystyczny Polak wytwarza „jedynie” 364 kg odpadów rocznie, a i tak ok. 42% z nich jest marnotrawiona na wysypiskach.
Wizyta w spalarni w Großräschen pokazała, że technologia termicznego przekształcania odpadów jest nie tylko bezpieczna, ale i korzystna dla środowiska i ludzi. Gwarantują to nowoczesne systemy oczyszczania spalin oraz normy prawne połączone z rygorystycznym monitoringiem.
Planowana przez ZZO elektrociepłownia będzie blisko 15 razy mniejsza od tej w Großräschen. Ma przekształcać jedynie 19 tys. ton RDF, co odpowiada lokalnym potrzebom. Pozwoli ograniczyć koszty gospodarki odpadowej oraz wyprodukować ciepło dla mieszkańców Żagania. Wykorzystanie lokalnego paliwa ograniczy zużycie ok. 10 tys. ton węgla, co również będzie korzystne dla środowiska i portfeli. Warto korzystać ze sprawdzonych technologii i doświadczeń bogatszych krajów.